"Η Ευρώπη κοιτάζοντας τον εαυτό της στον καθρέφτη, έβλεπε τον κόσμο".Θα ξεκινήσω με ένα κουίζ: Πόσους Ουρουγουανούς λογοτέχνες γνωρίζετε; Πόσοι από αυτούς έχουν θέση στα ράφια της βιβλιοθήκης σας;
Έχουμε και λέμε: Χουάν Κάρλος Ονέτι, Μάριο Μπενεντέτι, Οράσιο Κιρόγα, Φελισμπέρτο Ερνάντες (ας είναι καλά η Ελένη που μου τον γνώρισε...) και βέβαια Εντουάρντο Γκαλεάνο. Διόλου άσχημα για μια τόσο μικρή χώρα, που μάλιστα δεν διαθέτει ούτε έναν νομπελίστα...
Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο είναι ίσως ο πιο διάσημος απ' όλους. Η ανάγνωση του βιβλίου του, κράτησε τρία "καλοκαίρια". Κάθε μεσημέρι μετά το γεύμα διάβαζα στα παιδιά μου, προσπαθώντας ίσως να αναζωογονήσω μια συνήθεια παλαιότερων χρόνων, καμιά εικοσαριά ιστορίες από τους "Καθρέφτες". Ωστόσο, πολύ συχνά, γοητευμένα από την αφήγηση, έρχονταν γύρω μου όλα τα μέλη της καλοκαιρινής οικογένειας. Ο Γκαλεάνο έχει το χάρισμα της αφήγησης...
Στους "Καθρέφτες" ο Γκαλεάνο γράφει μια παγκόσμια ιστορία της αδικίας. Πρόκειται για την ιστορία που δεν μπόρεσαν να γράψουν οι ηττημένοι και οι αδύναμοι αυτού του κόσμου, την ιστορία που βρίσκεται στον αντίποδα της ιστορίας που συνήθως διδασκόμαστε και που γράφεται από τους νικητές. Για να είμαι πιο ακριβής οι "Καθρέφτες" είναι αποσπάσματα από μια παγκόσμια ιστορία της αδικίας. Σε εξακόσια εξαίσια αφηγήματα μιλά γι' αυτούς που τόλμησαν να αντισταθούν σε κάθε μορφή εξουσίας, για τις κοινωνικές ανισότητες, για το ρατσισμό, για την εκμετάλλευση του Τρίτου κόσμου από τη Δύση, για τον ρόλο της Εκκλησίας, για την καταστροφή της φύσης στο βωμό του κέρδους... Εξακόσιοι καθρέφτες, ελάχιστα παραμορφωτικοί... Οι ιστορίες του πρόσφατου παρελθόντος είναι αντανακλάσεις των ιστοριών του απώτερου παρελθόντος. Για τον Ουρουγουανό δημιουργό η ιστορία του κόσμου μας δεν είναι παρά μια αίθουσα με παραμορφωτικούς καθρέφτες!
Θα κλείσω την ανάρτηση με ένα αριστοτεχνικό αφήγημά του:
Σύντομη ιστορία της τεχνολογικής επανάστασης
Αυξάνεστε και πληθύνεσθε, είπαμε, και οι μηχανές αυξήθηκαν και πλήθυναν.
Μας είχαν υποσχεθεί πως θα δούλευαν για μας.
Τώρα δουλεύουμε εμείς γι' αυτές.
Με τις μηχανές που επινοήσαμε για να αυξηθεί το φαγητό μας, αυξήθηκε η πείνα μας.
Τα όπλα που επινοήσαμε για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας, μας σκοτώνουν.
Οι πόλεις που επινοήσαμε για να συνευρισκόμαστε, μας κάνουν να απομακρυνόμαστε.
Τα μεγάλα μέσα που επινοήσαμε για μα επικοινωνούμε, δεν μας ακούνε, ούτε μας βλέπουν.
Είμαστε οι μηχανές των μηχανών μας.
Αυτές ισχυρίζονται πως είναι αθώες.
Κι έχουν δίκιο.
Σημειώσεις: Στην τρίτη εικόνα, ένα έργο του Μεξικανού ζωγράφου David Alfaro Siqueiros (1896-1974) με τίτλο: "O Κάιν στις Ηνωμένες Πολιτείες". Στις άλλες δύο εικόνες, ο συγγραφέας. (17/20)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου