Σάββατο 4 Απριλίου 2009

Ο Πύργος - 1

Franz Kafka, Fischer Verlag, 1981, herausgegeben von M. Pasley
Φραντς Κάφκα, εκδ. Ροές, μτφ. Βασίλης Πατέρας
Φραντς Κάφκα, εκδ. Ηριδανός, μτφ. Τέα Ανεμογιάννη
Φραντς Κάφκα, εκδ. Κέδρος, μτφ. Αλέξανδρος Κοτζιάς



Η περιπέτεια του Πύργου




"Ήταν αργά το βράδυ όταν έφθασε ο Κ. Το χωριό ήταν βυθισμένο στο χιόνι. Ο λόφος του Πύργου δε φαινόταν, καταχνιά και σκοτάδι τον τύλιγαν από παντού, κι ούτε ένα αμυδρό φωτάκι δεν έδειχνε ότι εκεί υπήρχε ο μεγάλος Πύργος. Ο Κ. στάθηκε κάμποση ώρα στην ξύλινη γέφυρα, που οδηγεί απ' τη δημοσιά στο χωριό, με το βλέμμα του ψηλά, στο απατηλό κενό".

Ο Φραντς Κάφκα πεθαίνει το 1924, σαράντα χρονών, από φυματίωση ζητώντας από τον επιστήθιο φίλο του Μαξ Μπροντ, με ένα σημείωμα στη διαθήκη του, να καταστρέψει ό,τι υπήρχε "σε ημερολόγια, χειρόγραφα, επιστολές άλλων και δικές μου, σχεδιάσματα και τα λοιπά, να καούν ανελλιπώς και χωρίς να διαβαστούν, καθώς επίσης και όλα όσα έχω γράψει ή σχεδιάσει...". Ο Μπροντ αγνόησε το αίτημα του, χρησιμοποιώντας ως βασικό επιχείρημα, το γεγονός πως όταν του ζητούσε κάτι τέτοιο, γνώριζε κατά βάθος ότι δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει μία τέτοια απαίτηση. Μετά το θάνατο του Κάφκα, ετοίμασε την έκδοση των μυθιστορημάτων "Η Δίκη" (1925), "Ο Πύργος" (1926), και "Ο Αγνοούμενος (Αμερική)" (1927), έργα που θεωρούνται ουσιαστικά ημιτελή. Ο Μπροντ όμως προέβη σε ορισμένες τροποποιήσεις των χειρογράφων του (μεταφορά κεφαλαίων, προσθήκη σημείων στίξης κ.λπ.).


Το 1926 πρωτοκυκλοφόρησε λοιπόν "ο Πύργος" από τον εκδότη Kurt Wolff. Ο Μπροντ εκτός από τις παραπάνω τροποποιήσεις παρέλειψε καθετί που έδινε στο έργο την όψη του ημιτελούς καθώς η εποχή δεν ευνοούσε τα ιδιόρρυθμα κι αποσπασματικά έργα και για να του προσδώσει ένα πιστευτό τέλος, δημοσίευσε το κείμενο μέχρι ένα σημείο παραλείποντας το ένα πέμπτο του έργου. Δεν πουλήθηκαν παραπάνω από 1500 αντίτυπα.



Το 1935 ακολουθεί μια δεύτερη έκδοση, που συμπεριλάβανε και τα υπόλοιπα αποσπάσματα, από το βερολινέζικο εκδοτικό οίκο Schocken. Λίγο αργότερα οι εθνικοσοσιαλιστές κατέταξαν το βιβλίο στη λίστα "των βλαβερών και ανεπιθύμητων βιβλίων" και για τα επόμενα 10 χρόνια παρέμεινε απαγορευμένο στο σύνολο των γερμανόφωνων χωρών. Το 1939 με την είσοδο των ναζιστών στην Πράγα ο Μπροντ προλαβαίνει και φεύγει για το Ισραήλ παίρνοντας μαζί του όλα τα χειρόγραφα σε μια βαλίτσα ενώ οι τρεις αδελφές του Κάφκα, οδηγούνται σε γκέτο ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, απ' όπου δε θα επιστρέψουν ποτέ.





Μόλις το 1951, όταν κυκλοφόρησε η τρίτη έκδοση του Μπροντ από τις εκδόσεις S. Fischer, άρχισε να γίνεται γνωστός "ο Πύργος" στην πλήρη του μορφή. Οι τρεις ανηψιές του Κάφκα, κόρες των αδελφών του, ήταν οι μόνες που είχαν γλιτώσει από τη ναζιστική λαίλαπα κι ως κληρονόμοι του Κάφκα διεκδικούσαν τα χειρόγραφά του. Το 1956 ο Μπροντ τρομοκρατημένος από την κρίση στο Σουέζ, τα δίνει για φύλαξη σε Θησαυροφυλάκιο της Ελβετίας και το 1961 οι ανηψιές του Κάφκα καταφέρνουν να τ' αποκτήσουν όλα εκτός της "Δίκης", που ο Μπροντ θεωρούσε ως προσωπικό δώρο του. Η Μαριάννα Στάινερ η μόνη ανηψιά που ζούσε στη Δύση, στο Λονδίνο, αναθέτει σε ένα γνωστό της, καθηγητή γερμανικής λογοτεχνίας στην Οξφόρδη, την επιμέλεια των χειρογράφων. Ο Σερ Μάλκολμ Πάσλεϊ έκτοτε και μέχρι το θάνατό του,το 2004, αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στο έργο του Κάφκα. Το 1961 μετά από πολύπλοκες διαπραγματεύσεις παραλαμβάνει τα χειρόγραφα στη Ζυρίχη και με πολύ άγχος τα μεταφέρει οδικώς στην Οξφόρδη, όπου δόθηκαν για φύλαξη στη Bodleian Library. Αμέσως ξεκίνησε, με τη βοήθεια κι άλλων μελετητών, την κριτική έκδοση των έργων του.


Το 1981 εκδόθηκε "ο Πύργος", από τον S. Fischer, σε δύο τόμους: ο πρώτος είχε το κυρίως κείμενο μέχρι εκεί που το εγκατέλειψε ο συγγραφέας, στο εικοστό πέμπτο κεφάλαιο και στη μέση μιας πρότασης ενώ ο δεύτερος είχε στοιχεία για τη δημιουργία του έργου και διάφορες παραλλαγές του κειμένου.






Στο αποκαταστημένο πια κείμενο εκτός από κάποιες μικροδιορθώσεις, είχαν δοθεί τίτλοι σε πολλά κεφάλαια και είχε αλλάξει ο χωρισμός τους. Επίσης υπήρχαν σημαντικές διαφορές στη στίξη του κειμένου. Μια στίξη ασυνήθιστη και καθόλου τυχαία, όπως ίσως πίστευε ο Μπροντ, και που ο Κάφκα χρησιμοποιούσε ως συνειδητό ρητορικό μέσο έκφρασης.





Σημείωση: Στην πρώτη φωτογραφία ο ναός του Αγ. Βίτου, στο Χρατσάνι στην Πράγα ενώ πιο κάτω ο Κάφκα και οι τρεις αδελφές του: Έλλι, Βάλλι και Ότλα. Η Μαριάννα Στάινερ κόρη της Βάλλι διέφυγε τη σύλληψη το 1939 καθώς έφυγε έγκαιρα με το σύζυγό της για το Λονδίνο. Έκανε τα πάντα προκειμένου να διαφυλάξει την κληρονομιά του θείου της και κληροδότησε αφιλοκερδώς το 1/3 των χειρογράφων που της αναλογούσαν στη Bodleian Βιβλιοθήκη της Οξφόρδης. Το χειρόγραφο της Δίκης πουλήθηκε τελικά το 1988 σε δημοπρασία για 1,1 εκατομμύρια αγγλικές λίρες από την Ίλζε Εσθήρ Χόφφε, γραμματέα και συμβία του Μαξ Μπροντ. Ευτυχώς, ο πλειοδότης ήταν το Γερμανικό κράτος.

10 σχόλια:

anagnostria είπε...

Για όλους τους γνήσιους βιβλιόφιλους, πέρα από το ίδιο το βιβλίο, ενδιαφέρουν και όσα το αφορούν,προπάντων όταν πρόκειται για ένα συγγραφέα όπως ο Κάφκα. Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες.

ναυτίλος είπε...

Προς αναγνώστρια ...έχεις απόλυτο δίκιο.Ο στόχος μου βέβαια είναι να πω κάποια πράγματα για τις ελληνικές μεταφράσεις που (με ευθύνη των εκδοτών) βρίσκονται στον κόσμο τους.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Αγαπητέ Ναυτίλε,

Τι μας συμβουλεύεις επ' αυτού εμάς που δεν μπορούμε να διαβάσουμε το πρωτότυπο;

Προσπαθούσα να θυμηθώ ποια μετάφραση του Πύργου διαβάζεις πριν κάμποσες μέρες - επιστρέφοντας σπίτι είδα ότι ήταν της Τ. Ανεμογιάννη. Το άλλο Σάββατο που θα κατέβαινα στο κέντρο για τη γνωστή τελετουργία, κοιτώ για να βεβαιωθώ και βλέπω ότι ήταν του Κοτζιά. Από ότι μας λες υπάρχει και τρίτη στα ελληνικά. Εγώ που μάλλον είμαι της Γαλλοφωνίας δεν θα καταφέρω να πλησιάσω αυτή την "herausgegeben von M. Pasley".

Τι να κάνω λοιπόν φίλε μου;

ναυτίλος είπε...

Προς Πόλυ ... υπάρχουν 5 μεταφράσεις απ' όσο γνωρίζω. Στην αυριανή ανάρτηση θα γράψω λίγα πράγματα για όλες τους.

βαγγελης ιντζιδης είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
βαγγελης ιντζιδης είπε...

Ο ΠΎΡΓΟΣ
αν παρατηρήσουμε τη "βιογραφία" του κειμένου (την εξέλιξή του τις εκδοτικές εκδοχές του)
μπορούμε να πούμε πως ο Πύργος - ή καλύτερα - και ο Πύργος είναι ο θυμός, η οδύνη, η αλλαζονεία, η ευαισθησία, η σκληρότητα με τις οποίες κανείς ταλαιπωρεί τον εαυτό του όταν επιλέγει την αναμονή πριν από την είσοδο στο ανήκειν. ΄Οταν επιλέγει με μανία να μην ανήκει μέχρις αιμοπτύσεως.
Για δείτε τώρα
"Ήταν αργά το βράδυ όταν έφθασε ο Κ. Το χωριό ήταν βυθισμένο στο χιόνι. Ο λόφος του Πύργου δε φαινόταν, καταχνιά και σκοτάδι τον τύλιγαν από παντού, κι ούτε ένα αμυδρό φωτάκι δεν έδειχνε ότι εκεί υπήρχε ο μεγάλος Πύργος. Ο Κ. στάθηκε κάμποση ώρα στην ξύλινη γέφυρα, που οδηγεί απ' τη δημοσιά στο χωριό, με το βλέμμα του ψηλά, στο απατηλό κενό".
Για να δούμε πως ήδη και σε μια παράγραφο σαν αυτή εξελίσσεται η καφκική αιμόπτυση (η μανία και η καθήλωσή της μπροστά στην απελπισία του να ανήκεις κάπου και να δεσμεύεσαι σε μια ταυτότητα). Βασανιστική καφική εμμονή. Λοιπόν
Βράδυ ΔΕΝ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΙΠΟΤΑ (σκοτάδι)
ΑΛΛΑ και να ΒΛΕΠΑΜΕ το ΧΩΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΒΥΘΙΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΧΙΟΝΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΟΠΤΙΚΗ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟ ΝΑ ΦΑΙΝΟΤΑΝ - ΔΗΛΆΔΗ - ΕΝΑΣ ΛΟΦΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΩ ΤΟΥ ΕΝΑΣ ΠΥΡΓΟΣ - ΔΗΛΑΔΉ ΤΟ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟ ΟΡΑΤΟ- ΜΗΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΡΑΤΟ.
ΒΡΑΔΥ- ΒΥΘΙΣΜΕΝΟ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ ΧΩΡΙΟ- ΚΑΙ Ο ΛΟΦΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΤΟΥ Ο ΠΥΡΓΟΣ ΔΕ ΦΑΙΝΟΤΑΝ ΜΗΤΕ ΦΩΣΑΚΙ - ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΝΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΤΑΔΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΥΛΙΓΟΥΝ ΑΠΛΩΣ ΑΛΛΑ ΤΥΛΙΓΟΥΝ ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ
Δείτε, δείτε:
βυθσμένο, σκοτάδι, καταχνιά, τυλίγει από παντού, δε φαινόταν...
ΓΙΑ ΤΟΝ ΗΡΩΑ Κ. ΔΕΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΤΙΠΟΤΑ
ΔΕΝ ΒΛΕΠΕΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΚΑΙ ΥΨΩΝΕΙ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΑΠΑΤΗΛΟ ΚΕΝΟ
Για τον παρατηρητή συγγραφέα, εκείνος ξέρει και βλέπει ένα ξύλινο γεφύρι, ένα πέρασμα από τη δημοσιά προς το χωριό αλλά ο ήρωας δεν βλέπει τίποτα. Ενώ ο παρατηρητής συγγραφέας και ο παρατηρητής αναγνώστης ΒΛΕΠΟΥΝ ή ΞΕΡΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
ΟΜΩΣ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΚΑΙ ΚΕΝΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΠΑΤΗΛΟ ΚΕΝΟ
Είναι απατηλό και για τον ήρωα και για τον παρατηρητή αναγνώστη του;
Και είναι απατηλό γιατί αυτά που νομίζει ότι ξέρει ο αναγνώστης και ο παρατηρητής συγγραφέας στο τέλος θα διαφανούν ως απατηλά γιατί είναι άλλη η "πραγματικότητα";
Μήπως είναι απατηλό το κενό γιατί είναι μια εσωτερική προβολή του ήρωα που εξαπατάται από κάποια άγνοια-μη/απο-γνωση;
Ιδού ο Πύργος
και ιδού η περιπέτεια της ανάγνωσής του
Το απατηλό του κενού Αλλά ως προς τι; Και για ποιον;
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Αλλά η ανάγνωση προϋποθέτει την επιλογή ότι ανήκετε στους αναγνώστες του βιβλίου αλλά και ότι επιλέγετε την ανάγνωση - όραση του παρατηρητή συγγραφέα ή την ανάγνωση - όραση του ήρωα Κ.
Αλλά αν επιλέξετε πού ανήκετε θα παραμείνετε ως προς κάτι ορατοί αλλά και ως προς κάτι- που δεν επιλέξατε - θα παρεμείνετε τυφλοί.
Αλλά δεν είστε τυφλοί- ως αναγνώστες- γιατί ενώ μπορείτε να δείτε/διαβάσετε Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΡΩΑ ΕΙΝΑΙ ΤΕΤΟΙΑ ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ, ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΟΥ ΕΙΠΑΜΕ
ΑΡΑ
ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΠΥΡΓΟΣ;
ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΟ ΑΠΑΤΗΛΟ ΚΕΝΟ;
ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ
ΕΝΩ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ -ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕΝΟΣ ΗΡΩΑΣ- ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΤΥΦΛΟΙ ΕΝΩ ΒΛΕΠΟΥΜΕ;;;;;;!!!
ΤΕΛΙΚΑ ΟΤΑΝ ΑΝΗΚΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ;
ΟΤΑΝ ΑΝΗΚΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ;
ΣΤΗ ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΡΩΜΕΝΗ;
ΣΤΟΝ ΕΝΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΕΡΩΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ;
ΣΤΗ ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ (ΕΒΡΑϊΚΗ Ή ΜΉΠΩΣ ΔΥΤΙΚΟΕΥΡΩΠΑΙΚΗ- ΓΕΡΜΑΝΟΦΩΝΟΙ ΕΝ ΜΕΣΩ ΤΣΕΧΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ Ή ΓΕΡΜΑΝΟΦΩΝΟΙ ΕΝ ΜΕΣΩ ΔΙΩΞΕΩΝ)
ΟΤΑΝ ΑΝΗΚΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ;
ΚΑΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Βαγγέλης Ιντζίδης

ναυτίλος είπε...

Βαγγέλη σ' ευχαριστώ για τις παρατηρήσεις σου. Πράγματι εντυπωσιακές αλλά και ουσιαστικές. Είναι απίστευτο το πόσα μπορεί να πει κανείς όχι μόνο για την πρώτη παράγραφο αλλά και για κάθε (κυριολεκτώ) παράγραφο του μυθιστορήματος. Ωστόσο όπως αποδεικνύεις από την πρώτη κιόλας παράγραφο θέτει υπαινικτικά τα βασικά του θέματα.

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Εντυπωσιακά τα "φιλολογικά στοιχεία" που παραθέτεις, ναυτίλε, και καταλήγουμε πάλι στο καυτό ερωτημα της σχέσης του δημιουργού (της ζωής του, του τρόπου ζωής του, της κοινωνικής του υπόστασης) με το έργο του.
Εντυπωσιακή και η "υπαρξιστική" ματιά του Βαγγέλη. Κρατώ τη φράση "απελπισία του να ανήκεις κάπου και να δεσμεύεσαι σε μια ταυτότητα", που κάνει διάλογο με τα προηγούμενα (τα της δημοσίευσης). Βαγγέλη, συνήθως δε μπορώ να παρακολουθήσω τα άλματα της σκέψης σου. Αυτή τη φορά συμβαδίσαμε απόλυτα. Με προκαλεί ωστόσο η φράση "τελικά όταν ανήκουμε βλέπουμε;" Νιώθω τη διασύνδεση με τον "Πύργο" αλλά όχι ξεκάθαρα.

βαγγελης ιντζιδης είπε...

Aγαπητή Χριστίνα
ναι πράγματι η ματιά είναι υπαρξιστική (εκτός εισαγωγικών αυτή τη φορά). ΄Ετσι διαβάζω τον Κάφκα - πράγματι - και χαίρομαι που συμπορευτήκαμε (συμβαδίσαμε όπως λες). Γελώ τώρα γιατί μου έρχεται στο νου ο πίνακας του Σαγκάλ όπου πετά ο άντρας και τραβά προς τον ουρανό και την γυναίκα - σύντροφο. Κι αυτός ο πίνακας μου ήρθε στο νου ως ανταπόκριση στη φράση σου για τα άλματα της σκέψης μου. Φταίω που δε σε παίρνω να σε τραβήξω από το χέρι προς τα πάνω. Αλλά να, να τώρα αρχίζει εκείνο που ενδιαφέρει και το ερώτημά σου σχετικά με το αν βλέπουμε όταν ανήκουμε κάπου. και μάλιστα ακόμη περισσότερο έχει σχέση με τον Κάφκα η φράση σου "νιώθω ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΞΕΚΑΘΑΡΑ". Αυτός ακριβώς είναι ο Κάφκα.
(1) Κάνει άλματα όταν νιώθει ενοχή να αποκαλύψει το βήμα-βήμα συλλογισμό του γιατί αν το κάνει θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με την ενοχική επιθυμία: παράδειγμα η κραυγή της γυναίκας από το δωμάτιο της οποίας περνά στη δίκη (λέγεται πως είναι η κραυγή της επιθυμίας και της σεξουαλικότητας ως ιεροσυλία πριν κανείς πορευτεί στο θυσιαστήριο της δίκης - και προέρχεται από την εβραϊκή παράδοση της Τοράχ). Υπάρχουν σημαντικές μελέτες για το έργο του Κάφκα και τη σεξουαλικότητα.
(2) Νιώθει αλλά ποτέ ξεκάθαρα: γιατί όταν γράφεις ενώ διαισθάνεσαι την ολότητα των πραγμάτων και το ταυτόχρονο σκέψεων, διαθέσεων, αισθήσεων, συναισθημάτων, ΟΤΑΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΤΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΒΑΛΕΙΣ ΣΕ ΣΕΙΡΑ, Η ΓΡΑΦΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ (εν γένει η γλωσσική έκφραση) ΔΙΑΣΠΑ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΟΛΟΦΡΑΣΤΙΚΗ ΟΛΟΤΗΤΑ (όπως εκείνη των πολύ-πολύ μικρών νηπίων που λένε ένα μόρφημα/μόρφωμα και σημαίνουν το ταυτόχρονον πολλών προτάσεων και καταστάσεων (π.χ. λένε "μπα" και εννοούν και ουσιαστικό "μπαμπάς" και ρήματα "έρχεται" και όλα τα αυτοκίνητα που βλέπουν είναι "μπα"- και όταν μεγαλώνουν αυτό το μπα χάνει την ενότητά του με την ολότητα μέσα στην οποία το ίδιο το νήπιο και το περιβάλλον είναι ένα-δες και Vygotsky-Γλώσσα και Σκέψη).
΄Ετσι και ο Κάφκα νιώθει όλα - την ολότητα - αλλά πρέπει να τα πει έτσι που καθώς τα γράφει χάνεται η ολότητα και για να μη χαθεί - ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΟ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΔΙΝΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΠΤΩΣΗΣ - αλλά και για να μην αποκαλυφθεί η πορεία των σκέψεων/και σναισθημάτων που του προκαλούν ενοχή υπό το βλέμα του Κριτή/Φύλακα του Νόμου (και στη Δίκη και στον Πύργο)ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ:
(2.1) στα υβρίδια- στο ποντίκι που τραγουδά στα ποντίκια που είναι "κουφά"- στη σιωπή των σειρήνων (και σιωπή και σειρήνες γιατί ο Οδυσσέας τις ακούει και κλείνει τα αυτιά του από ενοχή) και πάει λέγοντας
(2.2) στις πολλαπλές οπτικές: παράδειγμα - από τη μια η οπτική του παρατηρητή-αφηγητή που βλέπει ένα άλλο τοπίο ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΒΥΘΙΣΤΕΙ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ ΚΑΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΝΥΧΤΑ για να μας πει ότι υπάρχει ένα ΄ξύλινο δρομάκι και ένα πέρασμα από τη δημοσιά και δρόμος προς το χωριό ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΒΛΕΠΕΙΣ ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΤΟΙΑ ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΣΚΕΠΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΒΥΘΙΣΜΕΝΑ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ (πώς να δεις το υλικό του γεφυριού ξύλινο, τη δημοσία, το πέρασμα, το δρόμο σε τέτοιο βύθισμα των πάντων σε ΤΕΤΟΙΟ χιόνι και σε ΤΕΤΟΙΟ σκοτάδι)
-και από την άλλη η οπτική του ήρωα που δεν βλέπει τίποτα παρά μονάχα το απατηλό κενό προς τα πάνω
ΤΙ ΥΒΡΙΣ ΝΑ ΚΟΙΤΑΣ:
(2.2.1.) προς τον ουρανό προς το Θεό ξέσκεπος - εβραϊκή παράδοση να έχεις το κεφάλι προς τη γη και σκεπασμένο ΚΑΙ ΤΙ ΥΒΡΙΣ ΟΤΑΝ ΚΟΙΤΑΣ
(2.2.2)ΚΑΙ ΒΛΕΠΕΙΣ ΤΟ ΚΕΝΟ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΟ ΑΠΑΤΗΛΟ ΚΕΝΟ - Ναι ο θεός μπορεί και να σε εξαπατά (να σε δοκιμάζει- η εβραϊκή μυθολογία πλήρης τέτοιων απατηλών δοκιμασιών τέτοιων απατηλών κενών-)
ΑΛΛΑ ΠΟΙΟΣ ΕΜΜΕΣΑ ΒΛΕΠΕΙ ΕΝΩ ΓΥΡΩ ΤΟΥ Ο ΗΡΩΑΣ ΔΕΝ ΒΛΕΠΕΙ ΔΕΝ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΒΙΩΝΕΙ ΩΣ ΑΠΑΤΗΛΟ ΚΕΝΟ ΕΚΕΙΝΟΝ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΒΛΕΠΕΙ ΑΠΟ ΨΗΛΑ;
ΠΟΙΟΣ; Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ- Ο ΚΑΦΚΑ ΒΛΕΠΕΙ - Ο ΚΑΦΚΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΒΛΕΠΕΙ
Ο ΚΑΦΚΑ και όχι ο Κ.
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΒΛΕΠΕΙ ΚΑΙ ΒΛΕΠΕΙ ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΓΗΣ ΠΟΥ ΘΕΤΕΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ
ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΦΟΥ ΜΕ ΤΗ ΓΡΑΦΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕΙ ΕΝΑΝ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΠΥΡΓΟ ΕΝΑΝ ΠΥΡΓΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΡΑΤΟΣ ΕΝΩ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΡΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΡΩΑ
ΑΡΑ έχει και την οπτική του Κ. και την οπτική του Κάφκα αλλά καθώς εξελίσσεται η αφηγηματική παραλλαγή (ακριβώς όπως οι στολές παραλλαγής στο στρατό!!!) θα βρεις και άλλες οπτικές - (είπαμε ο σκοπός είναι η ολότητα)
(2.3)Χρήση της μεταφοράς και της αλληγορίας γιατί μόνον αυτές μπορούν να αποδώσουν το κόσμο που ζει στο μεταίχμιο και ψυχολογικά την μεταιχμιακή προσωπικότητα του Κάφκα (borderliner) που κινείται σε δύο κόσμους και γράφει στο μεταίχμιό τους και για το μεταίχμιό τους. Στον ένα κόσμο δεν αντέχει να μην είναι ο ύπνος (όπως γράφω στο ποίημα στο substatum) να μην γίνεται ο ύπνος της Μίλενα και από την άλλη τριγυρνά στα πορνεία από τη μια δεν μπορεί παρά να αποχωρίζεται την Felice αλλά από την άλλη όταν φωτογραφίζεται φωτογραφίζεται πίσω της και ΓΙΑ ΔΕΙΤΕ ΠΩΣ ΣΤΗΝΕΙ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΣΑΣ ΠΩ ΔΕΙΤΕ ΠΟΥ ΤΑ ΕΧΕΙ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ (για δείτε-έχω τη φωτό στο substratum)
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ναι Χριστίνα μου - καλώς το νιώθεις αλλά όχι ξεκάθαρα - γιατί εδώ είμαστε στο μεταίχμιο των δύο οπτικών: του ήρωα Κ. και του συγγραφέα Κάφκα, το μεταίχμιο που γεννά υβρίδια-κείμενα αλληγορικά που όπως και οι παραβολές γεννούν αφηγηματικές επί αφηγηματικών ερμηνειών
Και ναι Χριστίνα μου
συμπορευτήκαμε ενώ άλλες φορές δεν μπορείς να παρακολουθήσεις τα άλματά μου γιατί
τα άλματά μου την ώρα που μιλώ ως Βαγγέλης Ι. την ίδια ώρα και στην επόμενη παράγραφο γράφω ως να είμαι ένας άλλος ή καλύτερα και ένας άλλος ΔΗΛΑΔΗ ΠΡΟΣΠΑΘΩ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΩ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΜΟΥ ΦΩΝΕΣ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΕΣ (γιατί μέσα μας είμαστε συγκροτημένοι από την πολλαπλότητα των οπτικών των άλλων και η σύνθεσή τους λέγεται όχι εγώ αλλά ΕΑΥΤΟΣ- αυτή είναι και η φιλοσοφική - αλλά και η θεολογική έννοια της εαυτότητας -[ipsuite]).
AΛΛΑ ΤΟΤΕ
Γεννιέται και η γραφή
Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ (και του Κάφκα) ΔΙΕΡΩΤΑΤΑΙ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΛΕΣ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΟ
ΚΑΙ Ο ΚΑΦΚΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΦΚΑ ΑΛΛΑ ΔΙΕΡΩΤΑΤΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΕΞΕΦΡΑΖΕ ΤΗΝ ΑΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΑΝΙΑ ΤΟΥ ΑΝ ΗΤΑΝ ΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ
Ο ΚΑΦΚΑ-ΤΖΟΖΕΦ Κ.
Ο ΚΑΦΚΑ- Κ.
Ο ΚΑΦΚΑ - ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΚΑΤΣΑΡΙΔΑ
Ο ΚΑΦΚΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
Ο ΚΑΦΚΑ ΤΩΝ ΠΟΡΝΕΙΩΝ
Αυτός είναι ο ΠΥΡΓΟΣ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΒΕΛ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΣΥΝΕΝΝΟΗΣΙΑΣ
ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΕΙΝΑΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΟΧΕΣ
ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ
ΠΟΥ ΑΠΟΖΗΤΑ ΤΗΝ ΔΙΟΔΟ
ΑΦΟΥ ΠΡΩΤΑ ΦΑΝΤΑΣΤΕΙ ΤΗΝ 'ΠΡΑΓΜΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ" ΩΣ ΑΝΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Ο Πύργος είναι το μυθιστόρημα (επιχειρώ να το πω το ιστορείν των αλληγοριών) ΟΠΟΥ ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΥΜΕ ΜΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΤΟ ΒΡΟΥΜΕ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΤΟΥ
Λοιπόν πρέπει να πούμε ότι βλέπουμε
αφού πρώτα αμφισβητήσουμε την όρασή μας ως να είμαστε τυφλοί
να δράσουμε αφού πρώτα διερωτηθούμε πως είναι αν δεν μπορούμε τελικά να δράσουμε
Να υπάρξουμε αν τελικά διερωτηθούμε τι είναι και πώς είναι να είμαστε ανύπαρκτοι
ΥΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥ
ΝΑΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΩ
ΑΛΛΑ ΚΑΙ Ο ΠΥΡΓΟΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ
Βαγγέλης Ιντζίδης

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Βαγγέλη@ ...έχω μείνει άναυδη αλλά δε μπορώ να πω αυτή τη φορά ότι δε σε κατάλαβα. Αντίθετα, ήταν μια διατύπωση με "άλματα" αλλά και αξιοθαύμαστη διαλεκτική, που νομίζω μπήκε στην ουσία του Κάφκα. Μ' έκανες να δω πολλά ακόμα πράγματα στον "Πύργο"- ευχαριστώ!