Απ' το σεντούκι του Ναυτίλου

Β. Παλαιοί θησαυροί

Οι εκδόσεις Folio Society ιδρύθηκαν το 1947 από τον Charles Ede. Στόχος του ήταν να καταφέρει να εκδώσει καλαίσθητα βιβλία σε τέτοιες τιμές που να είναι προσιτά στους περισσότερους βιβλιόφιλους ("poor man's fine edition"). Βιβλία δεμένα μέσα σε θήκες, εικονογραφημένα και με προσοχή σε όλες τις λεπτομέρειες. Οι εικονογραφήσεις γίνονται συνήθως με ανάθεση σε γνωστούς εικονογράφους. Ενίοτε ανακαλύπτουν και σχέδια ζωγράφων που δεν είχαν την ευκαιρία να "δέσουν" με τα κείμενα για τα οποία σχεδιάστηκαν. 

Γνωστοί ζωγράφοι, χαράκτες και εικονογράφοι έχουν παρελάσει από τις σελίδες των Folio. Ο George Grosz (βλέπε παραπάνω το "Goodbye Berlin" του Isherwood), ο Dali ("Purgatorio" του Dante), ο Mimmo Paladino (Ulysses), o Rockwell Kent (Moby Dick), ο Eric Gill (βλέπε παρακάτω το "The Canterbury tales")... Η Folio society ακολουθεί μια μεγάλη παράδοση στο καλό βιβλίο. Την παράδοση του William Morris (Kelmscott Press) και του Christofer Sandford (Golden Cockerel Press). Για κάθε έκδοση επιλέγεται συγκεκριμένο δέσιμο, χαρτί, τυπογραφικοί χαρακτήρες και βέβαια εικονογράφος.

Τα βιβλία Folio δεν πωλούνται σε βιβλιοπωλεία. Διακινούνται ταχυδρομικά και παραγγέλνονται μέσω διαδικτύου (www.foliosociety.com) ή μέσω εντύπων παραγγελίας. Δεν κυκλοφορούν παραπάνω από 20 με 25 βιβλία το χρόνο (το πολύ 7-8 λογοτεχνικά), τα οποία συνήθως εξαντλούνται σε δύο-τρία χρόνια. Εγγράφεσαι μέλος και η μόνη υποχρέωση που έχεις είναι να παραγγέλνεις τουλάχιστον τέσσερα βιβλία το χρόνο. Μαζί με τα βιβλία συχνά παραλαμβάνεις και πολλά δώρα, όπως ημερολόγια ή σελιδοδείχτες. Οι τιμές για τις βασικές εκδόσεις σπάνια ξεπερνάνε τα 35 με 40 ευρώ ενώ κάθε τόσο γίνονται μεγάλες εκπτώσεις σε βιβλία προηγούμενων ετών. Παλαιότερα βιβλία μπορεί να βρει κανείς μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία.

Τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια καθιερώθηκε να κυκλοφορεί και ένα βιβλίο (πολυτελείας) περιορισμένου αριθμού (limited edition) αντιτύπων με τιμές σχετικά υψηλές. Φέτος κυκλοφόρησε "Η βουή και η μανία" του Φώκνερ σε επιμέλεια Stephen Ross και Noel Polk σε 1480 αντίτυπα. Το χαρακτηριστικό της είναι ότι στην αφήγηση του Μπέντζι χρησιμοποιείται διαφορετικό χρώμα τυπογραφικών στοιχείων για κάθε χρονική περίοδο στην οποία αναφέρεται (συνολικά 14 χρώματα). Η έκδοση αυτή ήταν επιθυμία του ίδιου του Φώκνερ και που μέχρι τώρα δεν είχε ποτέ πραγματοποιηθεί. Πριν λίγα χρόνια είχε κυκλοφορήσει ο Μόμπι Ντικ με χαρακτικά του Κεντ και το 2004 (στις 16 Ιουνίου) ο "Οδυσσέας" με εισαγωγή του εγγονού του Τζόυς. 

Τα Folio Society είναι χάρμα οφθαλμών. Χαίρεσαι να τα βλέπεις, να τα ξεφυλλίζεις, να τα μυρίζεις, να τα διαβάζεις... Διεγείρουν όλες τις αισθήσεις! Σε μια εποχή που τα διάφορα kindle και e-books κερδίζουν έδαφος τα Folio δείχνουν τι σημαίνει βιβλίο.  

Σε λίγες μέρες θα παραλάβω με το ταχυδρομείο το "Never let me go" του Ισιγκούρο (βλέπε την παρακάτω εικόνα από την εικονογράφησή του), το "The complete shorter fiction" του Μέλβιλ και το "Herzog" του Μπέλοου. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια κυκλοφορούσαν μόνο κλασικά βιβλία λογοτεχνίας (Austen, Bronte, Fielding, Dickens, Woolf, Forster, Conrand, Stevenson, Orwell, H. James κ.α) αλλά τελευταία  έγινε άνοιγμα και σε νεότερους συγγραφείς όπως η Murdoch, o Ishiguro, η Atwood, o Chatwin, o Kerouac, ο Auster και o Le Carre.

Σημείωση: Η φωτογραφία, πάνω-πάνω στο μπλογκ, είναι από ράφια της βιβλιοθήκης μου με βιβλία Folio, όπως άλλωστε και η πρώτη φωτογραφία της ανάρτησης.