Πέμπτη 15 Αυγούστου 2019

Δόκτωρ Φάουστους

Δόκτωρ Φάουστους του Τόμας Μαν σε μετάφραση Θόδωρου Παρασκευόπουλου, εκδόσεις Πόλις.



Ένα μυθιστόρημα που ουσιαστικά διατρέχει όλη την "ιστορία" της Γερμανίας και που περικλείει μέσα στις 700 σελίδες του αυτό που ονομάζουμε "γερμανικό πνεύμα". Υπέροχο, μεγαλειώδες, πυκνό, πολυσύνθετο με αμέτρητες διακλαδώσεις να εκκινούν από το κυρίως θέμα του: τη βιογραφία ενός (φανταστικού) Γερμανού μουσουργού. Όσα βιβλία και αν γραφτούν γι αυτό το μυθιστόρημα, θεωρώ απίθανο να μπορέσουν να συλλάβουν στην ολότητά του αυτό που κατάφερε με τον Φάουστους ο Μαν. Αν οι Μπούντενμπροκς ήταν το αριστούργημα της "παιδικής ηλικίας" του Τόμας Μαν και το Μαγικό βουνό της "εφηβικής", ο Δόκτωρ Φάουστους είναι το αριστούργημα της απολύτου "ώριμης ηλικίας" του! Η συγκίνηση που προκαλεί η ανάγνωση ενός από τα ωραιότερα μυθιστορήματα του εικοστού αιώνα είναι ανείπωτη. 
Διάβασα αρκετά δοκίμια και όλα φώτιζαν πολλές πλευρές του έργου αλλά πάντα υπήρχαν κι ένα σωρό άλλες που έμεναν στη σκιά. Ο συνοδευτικός τόμος με τα σχόλια στη γερμανική έκδοση των Απάντων είναι πάνω από 1300 σελίδες, αν θέλει κανείς να εμβαθύνει περισσότερο. Όσο για τις ακροάσεις των μουσικών έργων που αναφέρονται στο κείμενο, ένας φιλέρευνος αναγνώστης θα χρειαστεί πάνω από 20 ώρες.
Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι η μετάφραση ενός τέτοιου βιβλίου απαιτεί γνώση και τιτάνια προσπάθεια από τον μεταφραστή. Υπό αυτές τις συνθήκες θεωρώ τη μετάφραση του Παρασκευόπουλου εξαιρετική. Το ότι υπάρχουν λαθάκια (από τα οποία τα περισσότερα και τα σημαντικότερα θα είχαν αποφευχθεί με μια προσεκτικότερη επιμέλεια) είναι αναμενόμενο. Η παλαιά μετάφραση του Δικταίου είναι γεμάτη λάθη και στα μουσικά κεφάλαια απαράδεκτη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: