Ντίνο Μπουτζάτι: Η έρημος των Ταρτάρων σε μετάφραση Μαρίας Οικονομίδου, εκδόσεις Μεταίχμιο.
Αν και σήμερα το βιβλίο του Μπουτζάτι σε κάποια σημεία του δείχνει κάπως ξεπερασμένο, παραμένει ένα πολύ καλό μυθιστόρημα. Ένα έργο στοχασμός πάνω στη ζωή και το αμείλικτο πέρασμα του χρόνου, τη μοναξιά, το άγχος του άγνωστου και τον ερχομό του θανάτου. Όλα αυτά στο περιβάλλον ενός μιλιταριστικού καθεστώτος. Μέσα σε μια καθημερινότητα που υπάκουε σε παράλογους μηχανισμούς και που πάσχιζε να βρει ήρωες εκεί που υπήρχαν μόνο αντιήρωες. Οι γελοίοι θάνατοι, η στρατιωτική ιεραρχία, η άλογη τήρηση των κανονισμών, οι απαγορεύσεις, ο τρόπος και η στιγμή κατά την οποία ο πρωταγωνιστής φεύγει από τη ζωή και η λεπτομερής περιγραφή της ιδιόμορφης τοπογραφίας του οχυρού και του περιβάλλοντος τοπίου είναι διαποτισμένα με μια τόσο λεπτή ειρωνεία που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν αυτό που διαβάζεις είναι μόνο μια αλληγορία πάνω στην ύπαρξη του ανθρώπου ή πρόκειται κατά βάθος και για μια σάτιρα του φασιστικού πολιτεύματος, το οποίο, την εποχή που το βιβλίο γράφτηκε (1939), έμπαινε στην πιο σκληρή αλλά και παράλογη φάση του. Αν μου ζητούσαν να χαρακτηρίσω την Έρημο των Ταρτάρων με μια φράση, θα έλεγα πως είναι μια σατιρική αλληγορία.
Αν και σήμερα το βιβλίο του Μπουτζάτι σε κάποια σημεία του δείχνει κάπως ξεπερασμένο, παραμένει ένα πολύ καλό μυθιστόρημα. Ένα έργο στοχασμός πάνω στη ζωή και το αμείλικτο πέρασμα του χρόνου, τη μοναξιά, το άγχος του άγνωστου και τον ερχομό του θανάτου. Όλα αυτά στο περιβάλλον ενός μιλιταριστικού καθεστώτος. Μέσα σε μια καθημερινότητα που υπάκουε σε παράλογους μηχανισμούς και που πάσχιζε να βρει ήρωες εκεί που υπήρχαν μόνο αντιήρωες. Οι γελοίοι θάνατοι, η στρατιωτική ιεραρχία, η άλογη τήρηση των κανονισμών, οι απαγορεύσεις, ο τρόπος και η στιγμή κατά την οποία ο πρωταγωνιστής φεύγει από τη ζωή και η λεπτομερής περιγραφή της ιδιόμορφης τοπογραφίας του οχυρού και του περιβάλλοντος τοπίου είναι διαποτισμένα με μια τόσο λεπτή ειρωνεία που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν αυτό που διαβάζεις είναι μόνο μια αλληγορία πάνω στην ύπαρξη του ανθρώπου ή πρόκειται κατά βάθος και για μια σάτιρα του φασιστικού πολιτεύματος, το οποίο, την εποχή που το βιβλίο γράφτηκε (1939), έμπαινε στην πιο σκληρή αλλά και παράλογη φάση του. Αν μου ζητούσαν να χαρακτηρίσω την Έρημο των Ταρτάρων με μια φράση, θα έλεγα πως είναι μια σατιρική αλληγορία.
Στη μια εικόνα φαίνεται το εικαστικό που είχε ζωγραφίσει ο ίδιος ο συγγραφέας για το μυθιστόρημά του και κοσμεί το εξώφυλλο μιας γερμανικής έκδοσης (Die Andere Bibliothek). Στην πρώτη ελληνική έκδοση (1982) βρίσκεται μια εικόνα εμπνευσμένη από εκείνη του Μπουτζάτι ενώ στην πρόσφατη έκδοση (2019) το εξώφυλλο, κατά τη γνώμη μου, είναι ατυχές. Να συμπληρώσω βέβαια ότι η μετάφραση της Οικονομίδου διαβάζεται καλύτερα από την παλαιότερη του Χρυσοστομίδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου